Thời cổ đại
Các vòi sen ban đầu được thiết kế lắp đặt trong nhà và cũng không phải con người sáng tạo ra, mà được con người mô phỏng, bắt chước và tái tạo lại từ một hiện tượng tự nhiên phổ biến là thác nước. Con người trước đó thường đứng dưới các chân thác nước nhỏ để đón nước rơi xuống rửa các vết bẩn một cách hoàn toàn sạch sẽ và hiệu quả (do áp lực nước) hơn so với tắm cách truyền thống. Người cổ đại đã bắt đầu để tái tạo các hiện tượng tự nhiên bằng cách đổ bình nước, thường rất lạnh, trên mình trong khi tắm, rửa.
Có nhiều bằng chứng đầu tầng lớp thượng lưu Ai Cập và Lưỡng Hà trong thời kỳ này có phòng tắm trong nhà, nơi họ có chỗ tắm riêng tư và được người hầu, kẻ hạ phục vụ bằng việc tưới các thùng nước lên người. Tuy nhiên, đây là những hình thức sơ khai vì chỉ có hệ thống thoát nước còn thô sơ và nước không được bơm vào phòng. Người Hi Lạp và La Mã đã cải tiến thêm hình thức này. Hệ thống ống dẫn nước và hệ thống thoát nước đã cho phép để được bơm vào và ra từ phòng tắm công cộng lớn được sử dụng bởi cả người giàu và dân thường.
Các vòi sen cơ khí đầu tiên, hoạt động thông qua một máy bơm tay, đã được cấp bằng sáng chế tại Anh vào năm 1767 cho William Feetham,[6] một người xây bếp ở Ludgate Hill, London. Vòi hoa sen của Feetham sử dụng một máy bơm để đẩy nước vào một bình trữ trên đầu của người sử dụng và sau đó người tắm sẽ kéo dây để xả nước. Mặc dù sử dụng người phục vụ để bơm nước, những vòi sen trên không được sử dụng với những người giàu có vì không hỗ trợ nước nóng. Hệ thống này cũng bơm lại nước bẩn trở lại sau mỗi chu kỳ
Trong những năm đầu thế kỷ XIX (có thể là khoảng năm 1810), vòi hoa sen được cho là đã được phát minh ra. Thiết kế ban đầu là một ống nước thẳng đứng cao hơn mười bộ có lắp đặt các ống kim loại trông như một cây tre. Ở phía trên thì kết nối với những ống nước khác mà những ống này nối với nguồn nước. Nước được bơm qua một miệng vòi và qua vai của người tắm trước khi được thu thập và bơm trở lại vào bình chứa. Đến năm 1850 các phòng tắm đứng được kết nối với một nguồn nước sinh hoạt, làm cho chúng dễ dàng hơn để sử dụng.
Việc sử dụng vòi hoa sen trong nửa sau của thế kỷ XX đã tăng vọt do vấn đề vệ sinh cá nhân đã trở thành một mối quan tâm chính của con người và kèm theo đó là việc tắm gội hàng ngày, nhiều lần trong ngày đã góp phần làm nên sự thông dụng của vòi hoa sen.
Trên thị trường Việt Nam và thế giới hiện nay được chia thành 2 loại sen chủ yếu là Sen tắm thường và Sen cây, những loại vòi sen này luôn có nhiều loại với mẫu mã chỉ khác nhau một chút trong thiết kế, hình dáng. Về chất lượng, vòi sen có những loại cao cấp, hàng bình dân và cũng có nhiều hàng kém chất lượng, hàng trôi nổi, hàng nhái.... Về chất liệu, vòi sen được làm từ nhôm nguyên chất, inox, hoặc hợp kim của đồng và kẽm là chủ yếu với tỷ lệ tạm chất như: Pb, Fe, Sn, Al, Ni, Sb, Cr.
Công dụng
Vòi hoa sen tạo sự thư giãn và mang lại những hiệu quả cao khi đắm mình dưới những tia nước của vòi sen, đem lại cảm giác sảng khoái đồng thời cũng làm cho sức khỏe tốt hơn vì những tia nước mát có khả năng kích thích các huyệt đạo, tăng cường tuần hoàn máu khiến cho cơ thể sảng khoái và sức khỏe tốt hơn. Trong thời hiện đại, những tia nước mạnh từ vòi tắm hoa sen có thể giúp cơ thể được massage một cách nhẹ nhàng. Không chỉ tốt cho làn da trên cơ thể, vòi sen còn có thể dùng massage da mặt, tẩy sạch bụi bẩn và xoa bóp nhẹ nhàng giúp gương mặt được tươi sáng và săn chắc hơn. Gội đầu dưới áp lực của vòi sen còn kích thích các huyệt đạo ở trên đầu, giúp giảm những cơn đau đầu do stress.
Việc tắm dưới vòi sen với nước ấm cũng được coi là tốt cho mũi, nhất là những người bị bệnh xoang vì việc hít hơi nước nóng có thể duy trì nhu động cho nhung mao niêm mạc xoang, giúp chất nhớt lưu thông và các xoang được dẫn lưu. Đứng dưới vòi sen nước ấm (với độ nóng đủ làm mờ gương trong phòng tắm) một ngày hai lần, mỗi lần chừng 5-10 phút, cơ thể sẽ được tắm sạch, mũi cũng được hít hơi nước nóng làm thông xoang thông mũi. Đặc biệt với việc tắm bằng vòi sen còn được coi là một phương pháp hữu hiệu để giữ gìn khuôn ngực thanh xuân. Cách đơn giản chỉ là hãy để cho tia nước mát phun mạnh lên bầu ngực và massage thật nhẹ nhàng quanh bầu ngực, giúp cho các cơ nâng ngực mạnh hơn nên khuôn ngực sẽ trông săn chắc hơn, gọn gàng hơn. Ngoài ra, vòi hoa sen còn hỗ trợ tốt hơn khi quan hệ tình dục dưới các tia nước này.
Tuy nhiên cần lưu ý khi sử dụng vòi hoa sen nếu có gắn kết với dụng cụ nóng lạnh thì người tắm cần chú ý đến chế độ nước nóng hay lạnh đang mở, nên chỉnh về chế độ trung bình sau khi tắm để tránh những bất cẩn, gây bỏng cho người tắm.